Hulpprogramma's |
|
Handleiding HTML |
Inhoud Trefwoordenregister |
|
Op deze pagina is een korte beschrijving opgenomen van programma's, die je kunt gebruiken bij het ontwikkelen van een site. Het betreft een beperkte selectie van applicaties voor Windows 95/98. Achtereenvolgens komen aan de orde editors, validators, linkcheckers, browsers, FTP-programma's en grafische programma's. |
EditorsHTML-documenten zijn ASCI-bestanden. Dat wil zeggen dat ze gemaakt kunnen worden met een gewone tekst-editor, zoals Kladblok (Notepad) van Windows. Nadeel van zo'n eenvoudige tekst-editor is dat je de code geheel met de hand moet intypen. Daarom zijn er in de loop van de tijd speciale HTML-editors ontwikkeld, waarmee je de code kunt invoeren via menu-opties, knoppenbalken en/of de rechter muistoets. Dergelijke editors zijn er inmiddels in een groot aantal, variërend van eenvoudig (zoals WebWriter) tot geavanceerd (zoals Allaire HomeSite). Naast de tekst-georiënteerde editors zijn er ook WYSIWYG-editors, waarbij WYSIWYG staat voor What You See Is What You Get. Deze editors geven het document weer in een vorm, welke een benadering is van hetgeen je in de browser ziet. Omdat de code op de achtergrond verzorgd wordt, hoef je bij het gebruik van dit soort editors maar beperkt kennis van HTML te hebben. Wanneer je slechts incidenteel een HTML-document maakt, kan dat een voordeel zijn. Als je echter regelmatig HTML-documenten produceert, zal het verlies van de controle op de opgenomen code eerder een nadeel zijn. Vooral ook omdat de code bij dit soort editors lang niet altijd volgens de specificaties is en daardoor tot foutmeldingen bij de validatie leidt. Ook WYSIWYG-editors zijn er van eenvoudig tot geavanceerd. Tot de categorie eenvoudig behoren de gratis editors van Microsoft en Netscape, respectievelijk Frontpage Express en Composer. Dreamweaver van Macromedia en Frontpage van Microsoft zijn voorbeelden van editors, die beschikken over veel meer en geavanceerdere mogelijkheden. Een veel gehoorde klacht over met name Frontpage en Frontpage Express is, dat deze de HTML-documenten veel te groot maken door het opnemen van overbodige code (in het bijzonder het FONT element). Met als gunstige uitzondering Dreamweaver geldt voor alle genoemde WYSIWYG-editors dat deze eigenmachtig de code van bestaande HTML-documenten wijzigen. Soms hebben HTML-editors (eenvoudige) mogelijkheden ingebouwd om style sheets te maken. Wanneer je uitgebreidere mogelijkheden tot je beschikking wilt hebben, dan kun je kiezen voor een aparte CSS-editor. Een bekend voorbeeld is TopStyle. Hierna worden de tekst-georiënteerde HTML-editors Macromedia HomeSite en WebWriter en de CSS-editor TopStyle beschreven. Macromedia HomeSiteTot de beste HTML-editors hoort zonder twijfel Macromedia HomeSite. Het programma is niet goedkoop, maar als je een uitgebreide site moet onderhouden zeker een aanrader. Het biedt veel gebruiksgemak en een groot aantal geavanceerde mogelijkheden. Uitgebreide wizards zijn er voor het maken van frames, tabellen, scripts en style sheets. Elementen kunnen ingevoegd worden via de rechter muisknop, of met behulp van één van de zelf te configureren knoppenbalken. Door rechts te klikken op de activering van een element en te kiezen voor bewerken, wordt een dialoogvenster geopend waarin ook de nieuwste attributen uit HTML 4.0 zijn opgenomen. De opties Tag Insight en Tag Completion maken het mogelijk tijdens het typen attributen en de beëindiging van een element snel toe te voegen. Uitgebreide mogelijkheden zijn er voor zoeken en vervangen. HomeSite bevat een ingebouwde HTML-validator voor het controleren van de HTML-code, maar de resultaten van de controle zijn helaas niet altijd correct. Als alternatief kan echter ook de Professional versie van het programma CSE HTML Validator in HomeSite geïntegreerd worden. Voor het bewerken van style sheets is de TopStyle Lite in het pakket opgenomen, maar naar wens kun je ook TopStyle Pro direct in HomeSite integreren. Spellingcontrole is in meerdere talen beschikbaar. Een ingebouwde linkchecker test of de hyperlinks in een enkel document of in een hele site kloppen. Daarnaast kunnen de hyperlinks ook direct vanuit HomeSite door het programma Linkbot gecontroleerd worden. HomeSite heeft een eigen ingebouwde browser, maar ondersteunt ook Internet Explorer als interne browser. WebWriterWebWriter is een (voor thuisgebruikers) gratis HTML-editor met een groot aantal mogelijkheden. Onder andere afbeeldingen, tabellen, formulieren, hyperlinks, lijsten en frames kunnen met behulp van dialoogvensters in het document opgenomen worden. Met Code Completion kun je tijdens het typen snel attributen aan HTML-elementen toevoegen. Attributen kunnen eenvoudig bewerkt worden door met de rechter muisknop op de activering van een element te klikken. De verschillende dialoogvensters hebben een directe koppeling met ingebouwde editors voor style sheets en JavaScript. Met behulp van Code Completion kun je snel attributen toevoegen. WebWriter heeft uitgebreide mogelijkheden voor zoeken en vervangen. TopStyleDe CSS-editor TopStyle is er in twee versies: Lite en Pro. Met de beide versies kun je style sheets maken en bewerken: met behulp van de Style Inspector kun je eenvoudig stijleigenschappen selecteren, voorzien van waarden en toevoegen aan een stijlblad, waarbij je in een preview venster direct het resultaat kunt zien. De Pro versie biedt een aantal extra mogelijkheden, waarvan de belangrijkste de Style Checker is. Je kunt daarmee een style sheet laten controleren en krijgt als resultaat te zien op welke punten het niet voldoet aan de verschillende specificaties. Bovendien wordt per versie van Microsoft Internet Explorer, Netscape Navigator en Opera aangegeven of er problemen in de weergave zijn te verwachten, omdat eigenschappen niet of niet correct ondersteund worden. Het Site Report geeft aan of de relaties tussen de gedefinieerde stijlen en de HTML-documenten kloppen: zijn er stijlen die niet gebruikt worden in de HTML-documenten, of wordt vanuit de HTML-documenten verwezen naar stijlen die niet gedefinieerd zijn. |
ValidatorsOm er achter te komen of je de HTML-code correct hebt opgenomen, is het verstandig je HTML-documenten altijd voor publicatie te controleren. Je kunt dat doen met een online validator, maar ook een programma voor offline controle gebruiken. De programma's A Real Validator en NSGMLS zijn echte validators. Dat wil zeggen dat ze de HTML-code op dezelfde wijze controleren als een online validator. Ze doen dat door gebruik te maken van officiële door het W3C voor de verschillende HTML-versies opgestelde "document type definitions" (DTD; zie ook de beschrijving van de DOCTYPE declaratie). Voor offline controle kunnen ook CSE HTML Validator en HTML Tidy gebruikt worden, of de in de HTML-editor Homesite ingebouwde moduul. Omdat de controle niet plaatsvindt op basis van een officiële DTD, zijn dit soort programma's over het algemeen minder nauwkeurig waar het gaat om het juiste gebruik van de HTML-code. Zo zien ze soms fouten over het hoofd, of komen ze met valse foutmeldingen. Vaak bieden deze programma's echter wel extra mogelijkheden, bijvoorbeeld bij het corrigeren van de gevonden fouten. A Real ValidatorHet shareware programma A Real Validator maakt bij de controle van de HTML-code gebruik van officiële door het W3C opgestelde "document type definitions" en levert daardoor zeer betrouwbare resultaten. Het programma is ontwikkeld door de maker van de online validator WDG HTML Validator. Meerdere documenten, al dan niet gedefinieerd in een project, kunnen tegelijkertijd gecontroleerd worden. De foutmeldingen worden op een gebruiksvriendelijke wijze weergegeven, met waar nodig verwijzingen naar toelichting in help-bestanden. Naar wens kunnen nieuwe of eigen DTD's toegevoegd worden. NSGMLSOok het gratis programma NSGMLS controleert de HTML-code aan de hand van door het W3C opgestelde "document type definitions". Het heeft echter geen gelikte grafische schil en wordt uitgevoerd in een DOS-box. De resultaten worden weggeschreven in een tekstbestand en zijn niet altijd eenvoudig leesbaar. Het gebruik van NSGMLS zal hierdoor waarschijnlijk voorbehouden blijven aan specialisten. CSE HTML ValidatorEen veel gebruikt programma voor offline controle van de HTML-code is het programma CSE HTML Validator. Het programma maakt geen gebruik van door het W3C opgestelde "document type definitions" en de resultaten zijn daardoor een enkele keer wel eens minder nauwkeurig. HTML TidyHet gratis programma HTML Tidy beschikt niet over een eigen Windows schil en moet in een DOS-box worden uitgevoerd. Het programma controleert op fouten in de HTML-code en schrijft het resultaat weg in een tekstbestand. Indien gewenst kun je de fouten ook direct laten corrigeren, maar je moet er dan wel op bedacht zijn, dat de lay-out van het brondocument ook zal wijzigen. BobbyBobby is een gratis programma dat niet zozeer controleert op correcte HTML-code, maar vooral kijkt of de documenten goed toegankelijk zijn voor mensen met een handicap. Dat gebeurt op basis van de Web Content Accessibility Guidelines van het W3C (World Wide Web Consortium). Daarnaast controleert Bobby of de gebruikte HTML-code ondersteund wordt door de verschillende browsers (dat gebeurt echter niet altijd correct). |
LinkcheckersEen controle op de juistheid van de hyperlinks in je HTML-documenten is belangrijk. Niet alleen is het vervelend voor bezoekers als bepaalde hyperlinks niet blijken te werken, het staat bovendien ook slordig. Zeker als je veel links in je documenten hebt opgenomen, is het gebruik van een linkchecker als Xenu's Link Sleuth of Linkbot aan te bevelen. Linkbot (Express)Linkbot Pro is een nogal prijzig programma waarmee je in één keer voor alle documenten in een site kunt controleren of de hyperlinks en de links binnen documenten (ankers) nog kloppen. Daarnaast geeft het programma nog allerlei extra informatie, zoals welke bestanden oud zijn, welke (door de omvang) traag geladen worden en waar titels ontbreken. Ook kun je statistieken en een grafische sitemap van de site bekijken. De resultaten zijn op een overzichtelijke wijze te zien in een interne browser. De HTML-documenten kunnen binnen Linkbot direct bewerkt worden. Xenu's Link SleuthDe gratis linkchecker Xenu's Link Sleuth heeft minder toeters en bellen dan Linkbot en kan bijvoorbeeld geen interne links controleren, maar voert voor het overige z'n taak even goed en snel uit. De resultaten zijn te zien in het Xenu venster, maar kunnen net als bij Linkbot ook door de browser worden weergegeven. |
BrowsersOok browsers zijn een belangrijk hulpmiddel bij het ontwikkelen en onderhouden van een website. Enerzijds omdat je wilt weten hoe de documenten worden weergegeven door de verschillende browser(versie)s en anderzijds om er achter te komen of een browser fouten bevat waar je rekening mee moet houden. Gezien het grote aantal browsers op de markt zul je je enige beperking moeten opleggen. Uiteraard controleer je de documenten met de laatste versies van de meest gebruikte browsers: Microsoft Internet Explorer en Netscape Navigator. Verder kun je ook denken aan de nauw aan Netscape Navigator verwante browser Mozilla en aan Opera, een browser die zich in een toenemende populariteit mag verheugen. Tenslotte is het goed de site ook eens te bekijken met een tekst-geörienteerde browser als Lynx. Microsoft Internet ExplorerVan Microsoft Internet Explorer is de kans klein dat versie 1 en 2 nog gebruikt worden en dat heeft alles te maken met de kwaliteit van deze browsers. Internet Explorer 3 daarentegen begint al aardig de competitie met Netscape Navigator 3 aan te kunnen en biedt ondersteuning voor (inline) frames, Java applets, ingesloten geluidsfragmenten en extra opmaak bij tabellen. Op het gebied van scripts worden Visual Basic en de eigen JScript (komt globaal overeen met JavaScript versie 1.0) ondersteund. Van Cascading Style Sheets wordt een deel van CSS1 ondersteund, maar vaak niet correct. Netscape NavigatorNetscape Navigator is vanaf de eerste versie (najaar 1994) een veel gebruikte browser geweest. In Navigator 2 wordt het gebruik van frames, Java applets, ingesloten geluidsfragmenten en JavaScript 1.0 ondersteund. Navigator 3 (medio 1996) kent op het gebied van HTML vooral nieuwe attributen voor bestaande elementen en ondersteunt daarnaast JavaScript 1.1. MozillaDe browser Mozilla is ontwikkeld binnen het open source project, waarvan ook de lay-out engine Gecko deel uitmaakt. De eerste officiële versie van Mozilla is begin juni 2002 verschenen, maar daarvoor zijn er vanaf eind 1999 een groot aantal testversies geweest. Mozilla is nauw verwant aan Netscape Navigator 6 en hoger en bezit vrijwel dezelfde vormgeving en functionaliteit. Nieuw in Mozilla is het "tabbed browsing", waarmee je binnen hetzelfde browservenster meerdere documentvensters kunt openen. Mozilla is meer dan Netscape Navigator op webontwikkelaars ingericht en bevat onder andere een DOM Inspector en een JavaScript Debugger. Mozilla bevat een nieuwere versie van de lay-out engine dan laatste versie van Netscape Navigator en de verwachting dat dit ook in de toekomst zo zal blijven. OperaOpera is na Microsoft Internet Explorer en Netscape Navigator de derde browser op de markt. Tot de kenmerken van Opera behoren niet alleen compactheid en snelheid, maar zeker ook de vele opties voor persoonlijke instellingen, zoals lettertype, puntgrootte en kleur van de verschillende koppen en de tekst en wel of geen ondersteuning van frames. Daarnaast het werken met meerdere documentvensters binnen één browservenster (bij andere browsers moet je steeds een nieuw browservenster openen), het snelschakelen tussen de instellingen van het document en die van de gebruiker, in- en uitzoomen en afdrukken op een instelbare schaal. LynxLynx is een tekst-geörienteerde browser, welke van afbeeldingen alleen de waarde van het ALT attribuut weergeeft en voor de overige inhoud (zoals koppen) het standaard systeemfont gebruikt. Het wordt vooral op Unix-systemen toegepast als waarde gehecht wordt aan het snel weergeven van de informatie. Van Lynx is ook een versie gecompileerd, welke draait onder Windows 95/98. Het mist de aantrekkelijke weergave en de toeters en bellen van grafische browsers en zal door de meeste mensen daarom niet gezien worden als een serieus alternatief voor Microsoft Internet Explorer, Netscape Navigator, of Opera. Voor een controle op de weergave van je documenten door een tekst-geörienteerde browser is het echter zeer bruikbaar. |
FTP-programma'sEen FTP-programma gebruik je om met het File Transfer Protocol bestanden te uploaden van je PC thuis naar de server van je provider, of om bestanden van een server naar je PC thuis te downloaden. Aanraders zijn het freeware WS_FTP LE en het shareware CuteFTP. WS_FTP LEWS_FTP is een klassieker onder de FTP-programma's. De Limited Edition is gratis voor niet commercieel gebruik. De directory-structuur van de harddisk wordt weergegeven naast die van de server en bestanden kunnen eenvoudig via drag and drop vanuit een directory op de harddisk naar een directory op de server en omgekeerd gekopieerd worden. Afgebroken downloads en uploads kunnen worden hervat (handig als er bij het downloaden of uploaden van grote bestanden bijna aan het eind iets misgaat). De shareware Pro versie biedt als extra onder andere integratie met Windows Explorer en de mogelijkheid tot synchroniseren van directories. CuteFTPCuteFTP is een shareware FTP-programma. Het beschikt vanzelfsprekend over basismogelijkheden als drag en drop en het hervatten van afgebroken downloads en uploads. Bestanden op de server kun je direct bewerken in een editor, zonder ze eerst op je eigen PC te moeten opslaan. CuteFTP biedt de mogelijkheid om directories te vergelijken en om bestanden die je wilt uploaden en/of downloaden in een rij zetten en op een nader te bepalen tijdstip laten verwerken. Door de integratie met de Windows Shell, kun je direct vanuit Explorer/Verkenner bestanden uploaden naar een geselecteerde server. CuteFTP beschikt over een uitgebreide Site Manager, waarin je de gegevens van de verbindingen kunt opslaan. |
Grafische programma'sWanneer je afbeeldingen in je website wilt opnemen, dan kan het soms nodig zijn deze eerst te bewerken. Je kunt dan gebruik maken van een groot aantal programma's zoals editors, viewers en converters. Een uitgebreid overzicht kun je vinden bij Tucows, hier wordt slechts IrfanView besproken. IrfanViewIrfanView is een gratis programma dat bekend staat als een image-viewer/converter, die een groot aantal bestandsformaten ondersteund. Daarnaast kun je met IrfanView echter ook allerlei bewerkingen uitvoeren, zoals het maken van een uitsnijding, het roteren van de afbeelding, het aanbrengen van effecten en het aanpassen van kleurdiepte, helderheid en contrast. Tot de vele andere mogelijkheden van IrfanView behoort onder meer het maken van schermafdrukken. |
Laatste wijziging 23 juli 2002 |