Met een ADSL-lijn en een pc of laptop kunnen berichten naar oude telexapparatuur in het buitenland verzonden blijven worden. Ook kunnen telexberichten uit het buitenland worden ontvangen. Net zo veilig en eenvoudig als met de aloude ‘wortelenstamper,’ zoals de bijnaam luidde van de oude telexmachines vanwege hun vormgeving en het niet geringe geluid dat ze produceerden.

De telex werd in 1933 in Nederland geïntroduceerd. Anders dan met telegrafie gingen berichten niet eerst naar het telegraafkantoor om vervolgens weer doorgeleverd te worden aan de geadresseerde. Abonnees kregen een eigen directe verbinding met elkaar die liep via de telefoonlijn. Voor wie met grote regelmaat berichten te verzenden had, leverde dit een grote besparing aan tijd en arbeidskosten op. Met een speciale op het telefoonnet aangesloten typemachine werden teksten verstuurd naar een soortgelijke machine bij de ontvanger van het bericht. Het zendsysteem was gebaseerd op de zogeheten Baudot-code die slechts 32 verschillende combinaties kenden. Om toch alle 26 letters uit het alfabet en de 10 cijfers te kunnen gebruiken, had de telex een speciale letter/cijfer toets. Voordat een cijfer verstuurd kon worden moest eerst de cijfertoets worden ingedrukt.

Ook hoofdletters ontbraken op de telex.

Vooral na de Tweede Wereldoorlog begon de telex aan een onstuimige groei. Een Nederlandse vinding, TOR ofwel Telex Over Radio, maakte vanaf 1950 zelfs telexverbindingen mogelijk met de Verenigde Staten. De groei van het telexverkeer maakte het nodig een apart telexnet in het leven te roepen naast het telefonienetwerk.

Zoals vaak is de nieuwere technologie een sluipmoordenaar. De telex smoorde langzaam maar zeker het aloude telegrafieverkeer. Het laatste telegraafkantoor sloot in 1973 terwijl tekstcommunicatie via de telex iedere vijf jaar verdubbelde. Dezelfde wetmatigheid dook vanaf eind zeventiger jaren echter ook voor de telex op. In 1980 werd onder de naam Telefax het eerste fascimilé-apparaat in het assortiment van PTT Telecommunicatie opgenomen. De invoering van een internationale standaard zorgde vanaf 1983 voor een doorbraak. Tussen 1980 en 1988 nam het aantal faxapparaten toe van vijftienhonderd naar vijftigduizend. Samen goed voor een miljoen getelekopieerde A-4’tjes per week…

En daarmee begon de onvermijdelijke neergang van de telex. Vanaf 1987 ging het bergafwaarts.

Maar Real Time Messenger van leverancier EasyLink maakt dat het telexverkeer alsnog aan een nieuw leven kan beginnen. Vooral in landen waar onderhoud van moderne technologie een probleem vormt, zal de oude telex zijn, naar actuele computersnelheden gemeten trage, maar gedegen, tikwerk blijven verrichten.

De businessline Voice Services in de divisie Zakelijke Markt van KPN blijft zijn klanten graag van dienst