Tweakers.net

KPN Telecom heeft vorige week de telexdienst stopgezet. Nieuwe ontwikkelingen zoals de fax en later e-mail, maakten dat er nog maar zeer weinig gebruik van werd gemaakt, zodat het niet lonend meer was de dienst in stand te houden.

De telex, in feite een schrijfmachine met afstandsbediening, werd in 1933 in Nederland geïntroduceerd als alternatief voor de telegraaf. Wie een bericht wilde versturen hoefde niet eerst naar het telegraafkantoor, maar kon dit ter plekke doen. Voor wie veel berichten te versturen had woog de besparing aan tijd en moeite zeker op tegen de extra kosten van een telexaansluiting. Berichten werden verstuurd via een vijfbits-code, de zogenaamde Baudot-code. Omdat de 32 mogelijkheden hiervan onvoldoende waren om zowel alle letters als cijfers te versturen moest voor het versturen van een cijfer eerst de 'cijfer'-toets worden ingedrukt, zodat een cijfer tien bits in beslag nam. De snelheid was met 45,5 bits per seconde naar moderne maatstaven erg laag, maar in 1933 lang niet slecht.

Vlak na de Tweede Wereldoorlog begon het telexverkeer sterk te groeien, zo sterk zelfs dat de PTT (de voorganger van KPN) een apart telexnetwerk ging aanleggen. Voorheen had de telex gebruik gemaakt van het telefoonnet. De opkomst van de telex ging nogal ten koste van de telegraaf, waarvan het gebruik gestaag daalde. Ook de telegraafdienst zelf moderniseerde: vanaf 1956 werden telegrammen niet meer in morsecode overgeseind, maar per telex. In 1980 kwam er een nieuwigheid op de markt die de telex snel zou verdringen: de fax. In de jaren '80 groeide het faxverkeer explosief en begon het gebruik van de telex sterk terug te lopen. Uiteindelijk waren er nog maar 200 klanten over, en het was niet lonend meer om daarvoor het telexnet in stand te houden. In veel landen bestaat de telex echter nog steeds, en wie daar mee wil communiceren kan dat via internet doen. De firma Easylink heeft hiervoor een gateway ingericht en met het programma Real Time Messenger kan hiermee nog altijd getelext worden.